Soczewki to ciała przezroczyste (zbudowane najczęściej ze szkła), ograniczone z obu stron powierzchniami kulistymi lub z jednej strony powierzchnią kulistą, a z drugiej płaską.

Soczewka zachowuje się podobnie jak pryzmat - załamuje przechodzące przez nią promienie świerlne. Soczewka wypukła (skupiająca) odpowiada dwóm pryzmatom złączonym podstawami. Natomiast, soczewka wklęsła (rozpraszająca) odpowiada dwóm pryzmatom złączonym wierzchołkami.

główna oś optyczna - prosta poprowadzona przez środki krzywizn soczewki

dwa ogniska rzeczywiste (w soczewkach skupiających) - położone po przeciwnych stronach soczewki punkty, w których przecinają się po przejściu przez soczewkę promienie padające na nią równolegle do głównej osi optycznej

dwa ogniska pozorne (w soczewkach rozpraszających) - położone po przeciwnych stronach soczewki punkty, w których przecinają się przedłużenia promieni, po przejœciu przez soczewkę, padając na nią równolegle do głównej osi optycznej

ogniskowa (f) - odległość każdego ogniska od środka soczewki

zdolność skupiająca soczewki (Z) - równa odwrotności ogniskowej:

jest wyrażona w dioptriach (1D=1/m).